Edukacja

Szlakiem “Kamieni na szaniec”

4 kwietnia 2018 r. uczniowie z Publicznego Gimnazjum im. ks. Zdzisława Jastrzębiec Peszkowskiego w Belsku Dużym wraz z klasami VII z PSP im Ziemi Grójeckiej w Zaborowie oraz PSP im. UNICEF w Lewiczynie wyjechali na wycieczkę szlakiem “Kamieni na szaniec”. Opiekę nad młodzieżą sprawowali pani Mirosława Bojaczuk, pani Luiza Wójcik oraz pan Krzysztof Wójcik. Przewodnikiem wycieczki była pani Anna Kocewiak.

Warszawa, do której dotarliśmy już około 9.00, przywitała nas piękną pogodą. Pierwszym miejscem, które zobaczyliśmy był dom Rudego (Janka Bytnara), bohatera, harcerza i podporucznika AK. Pani Anna Kocewiak w sposób niezwykle zajmujący zapoznała nas z rodziną Bytnarów i ich ciekawymi, ale trudnymi dziejami. Na własne oczy zobaczyliśmy dom, który był “ostoją i otuchą” w latach dzieciństwa i młodości dla Rudego, Alka i Zośki. Symbolicznie zapaliliśmy znicze pod tablicą upamiętniającą dom bohatera “Kamieni na szaniec”. Następnie udaliśmy się pod więzienie na Rakowieckiej, w którym przetrzymywany był m.in. Witold Pilecki i inni wielcy Polacy, o których historia próbowała zapomnieć. Istotnym punktem naszej wspólnej wycieczki była al. Szucha. Tam znajduje się obecnie Mauzoleum Walki i Męczeństwa. To dawna siedziba gestapo, w której był przetrzymywany Jan Bytnar. Poznaliśmy historię tego miejsca. Obejrzeliśmy wstrząsające sale przesłuchań, cele dla więźniów. Zobaczyliśmy wzruszające napisy na ścianach, wyryte przez torturowanych przez gestapowców.

Odwiedziliśmy także II LO im. Stefana Batorego w Warszawie, do którego uczęszczali bohaterzy. Na tablicy pamiątkowej odszukaliśmy imiona i nazwiska tych wyjątkowych osób, które ukończyli jedną z najlepszych szkół. Byliśmy także pod pomnikiem Mikołaja Kopernika, z którego Alek zdjął tablicę z niemieckim napisem. Wyjątkowo ciekawie pani Anna Kocewiak opowiedziała nam o zdarzeniach z tamtego okresu. O ukrywaniu w śniegu tablicy, robieniu zdjęć, srogiej zimie i innych wyczynach bohaterów. Słuchaliśmy z zapartym tchem opowieści o ich męstwie, odwadze, ryzyku jakie ponosili. Zobaczenie tych miejsc, ulic, budynków, poznanie historii poruszyło naprawdę wszystkich. Stojąc przed gmachem Zachęty, gdzie Rudy ściągnął flagi hitlerowskie, wszyscy podziwialiśmy ten niezwykły czyn w jeszcze większym stopniu.

Najbardziej wstrząsającym miejscem, które zwiedziliśmy był Pawiak – Muzeum Więzienia. Wywarł na wielu przerażenie i wzruszenie, szczególnie przy odczytywaniu grypsów (listów) zachowanych z tamtego okresu. Po zwiedzeniu muzeum udaliśmy się pod Arsenał, gdzie rozegrała się zaplanowana przez Zośkę akcja odbicia Rudego. Podczas której ciężko ranny został Alek. Akcja zakończyła się sukcesem, lecz niestety na skutek ran pobicia Rudy zmarł, w ten sam dzień co Alek.

Ostatnim miejscem były Powązki, gdzie przy grobach bohaterów (Zośki, Alka, Rudego) wysłuchaliśmy przepięknych recytacji w wykonaniu uczennic szkoły w Zaborowie i gimnazjum w Belsku. Zapaliliśmy znicze na grobach bohaterów. Poznaliśmy okoliczności śmierci Janka Rodowicza Anody – harcerza i uczestnika akcji pod Arsenałem. Symboliczny znicz zapłonął także na grobie Tadeusza Krzyżewicza Buzdygana, który zmarł z ran poniesionych w akcji pod Arsenałem. W ciszy i skupieniu wysłuchaliśmy opowieści pani Anny Kocewiak o autorze “Kamieni na szaniec” – Aleksandrze Kamińskim. Znicz zapłonął również na grobie poety – Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Dzięki pani przewodnik poznaliśmy piękną historię o życiu i miłości Barbary i Krzysztofa Baczyńskich. Wysłuchaliśmy także deklamacji utworu poety pt. “Rodzicom” w wykonaniu Anastazji. Potem przeszliśmy do Kwater na Łączce – miejsca, gdzie chowane były potajemnie ciała więźniów reżimu komunistycznego. Smutne wrażenie wywierają napisy “odnaleziony” lub “nieodnaleziony”. Na terenie Łączki znajduje się Panteon – Mauzoleum Wyklętych- Niezłomnych. Tam w chwili zadumy wysłuchaliśmy informacji o bohaterach, między innymi o Witoldzie Pileckim.

Na zakończenie spaceru po powązkowskim cmentarzu zatrzymaliśmy się także przy pomniku ofiar katastrofy smoleńskiej. Pozostawiliśmy tam nasze światełko pamięci. Wycieczka była niecodzienną, poruszającą lekcją historii. Poznaliśmy nie tylko miejsca związane z lekturą, ale przekonaliśmy się co to znaczy “pięknie żyć i pięknie umierać”. Uświadomiliśmy sobie to, co najważniejsze, wyryte na ścianie celi aresztu w al. Szucha:

“Łatwo jest mówić o Polsce
Trudniej dla niej pracować
Jeszcze trudniej umierać
A najtrudniej cierpieć”

Serdeczne podziękowania składamy nauczycielom PG im. ks. Zdzisława Jastrzębiec Peszkowskiego w Belsku Dużym, dzięki którym odbyła się wycieczka. Szczególnie pani Annie Kocewiak, która podzieliła się z uczestnikami wyjazdu swoją głęboką wiedzą historyczną i polonistyczną na temat lektury “Kamieni na szaniec”.

Autorka: Weronika Wlaźnik
“Uczniak” PSP im. Ziemi Grójeckiej w Zaborowie

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *