W dniach 4-7 maja 2018 roku reprezentacja Szczepu im. Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego w Belsku Dużym, już po raz siódmy u boku byłych więźniów, przedstawicieli rządu, organizacji kombatanckich oraz austriackiej Polonii, wzięła udział w corocznych uroczystościach upamiętniających wyzwolenie w maju 1945 r. obozów należących do systemu Mauthausen-Gusen.
Tegoroczne obchody rozpoczęliśmy się przy sztolni Bergkristall. Tam wspólnie z młodzieżą Europy wzięliśmy udział w happeningu, którego mottem były słowa: „ prawie każdy obywatel starego kontynentu podczas II wojny światowej zapłacił wysoką cenę za zaangażowanie w obronę ludzkiej godności; wielu spotkały prześladowania, utrata wolności osobistej lub wygnanie, opuszczenie domu rodzinnego”.
System tuneli Bergkristall zaplanowany z myślą o produkcji samolotów bojowych na potrzeby armii powstał dzięki morderczej pracy więźniów obozu Gusen II, wśród których bardzo liczną grupę stanowili Polacy. O tych wydarzeniach przypomina polski pomnik oraz tablice informacyjne, przy których odbyła się uroczystość również z udziałem byłych więźniów, przedstawicieli Urzędu ds. Kombatantów młodzieży oraz asysty wojskowej.
Głos w imieniu byłych więźniów zabrał prezes Stowarzyszenia Byłych Więźniów Obozu Koncentracyjnego Mauthausen-Gusen Stanisław Zalewski, który przypomniał o straszliwym losie więźniów pracujących w obozie i apelował do przyszłych pokoleń o zachowanie pamięci o tej tragedii. – Hasłem byłych więźniów jest „Żyjemy tak długo, jak długo żyją ci, co nas pamiętają”. Jest to przesłanie dla obecnych tutaj młodych ludzi, co nam grozi, kiedy ktoś zapragnie być nad człowiekiem – przypomniał młodzieży i harcerzom uczestniczącym w uroczystości.
Następnie wspólnie uczestniczyliśmy w corocznym spotkaniu młodzieży organizowanym przez burmistrza St. Gerogen.
Ofiary obozów systemu Mauthausen – Gusen zostały upamiętnione także na cmentarzu w Ebensee oraz w Gusen Memorial, gdzie przedstawicielka rządu Austrii w swoim wystąpieniu deklarowała, że Austria pamięta o „najciemniejszych kartach swojej historii”.
Centralne uroczystości rocznicowe, organizowane przez Międzynarodowy Komitet Mauthhausen, odbyły się na dawnym placu apelowym na terenie Mauthausen Memoriał z udziałem delegacji przedstawicieli państw, z których pochodziły ofiary, a także prezydenta i członków rządu Austrii. Polska była reprezentowana przez szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych ministra Jana Kasprzyka, ambasador RP w Wiedniu Jolantę Różę Kozłowską, byłych więźniów obozów systemu Mauthausen-Gusen z rodzinami, młodzież i nas harcerzy. Także tutaj z podobnym przesłaniem jak w Bergkristall wystąpił Stanisław Zalewski. Uroczystości dopełniła msza św. przy polskim pomniku oraz organizowany przez środowiska polonijne IV Marsz Szlakiem Pamięci Mauthausen-Gusen.
Tegoroczne uroczystości miały szczególny charakter. Przypadały w setną rocznicę uzyskania przez Polskę niepodległości, gdzie udział w nich członków Szczepu został wpisany w kalendarz obchodów gminy Belsk Duży.
Nasz wyjazd odbył się przy wsparciu Urzędu Gminy w Belsku Dużym oraz Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, za które dziękujemy.